از لحاظ شرعی و قانونی یکی از حقوقی که ن در طول زندگی مشترک خود از آن برخوردار می باشند، حقی است تحت عنوان اجرت المثل که اختصاص دارد به آن دسته از اموری که زن در طول زندگی با همسر خود انجام داده است بی آنکه وظیفه ای در آن خصوص داشته باشد؛ اساساً زوجه در این قبیل موارد مستحق پاداش می باشد و زوج نمی تواند بدون پرداخت این پاداش او را طلاق بدهد و هیچ مردی نمی تواند بدون اینکه تمامی حقوق زن را بپردازد او را طلاق بدهد.
مقصود از اجرت المثل حق احمه کارهایی می باشد که زن در خانه شوهر انجام می دهد و وظیفه ای در قبال آن ندارد. اصولاً عمل انسان مستحق پاداش است مگر اینکه وی شخصاً قصد تبرع داشته باشد؛ حال ممکن است گفته شود زن قرار نیست برای انجام امور منزل پاداشی از شوهر خود دریافت نماید اما قانوناً و شرعاً هرگاه زن اجرت المثل اموری که انجام داده را مطالبه نماید، مرد موظف به پرداخت می باشد.
همانطور که حق مهریه زن بعد از فوت شوهر باقی است، حق اجرت المثل وی نیز به قوت خود باقیست. میزان اجرت المثل زن در صورت فوت شوهر مبلغ خاصی ندارد؛ بلکه کارشناس دادگاه آن را با توجه به شاخص های مشخص شده محاسبه می کند و قاضی بر اساس آن حکم صادر می کند.
اولاً زن در طول زندگی مشترک ، کارهایی را انجام داده باشد که به لحاظ شرعی و قانونی مکلف به انجام آن نبوده است . با این توضیح که زن تنها موظف به تمکین و حسن معاشرت با شوهر است. لذا موظف نیست خانه داری کند.
ثانیاً اینکه زن باید این امور را به دستور شوهر انجام داده باشد و نه به میل خودش. البته همین که مرد توقع داشته باشد که همسرش این کارها را انجام بدهد، ولی مستقیماً به وی تکلیف نکرده باشد، کافی است تا بگوییم کارها به دستور شوهر انجام شده است.
ثالثاً زن کارهای انجام شده را به قصد تبرع ( رایگان بودن ) انجام نداده باشد. در این خصوص دادگاه ها نظرات متفاوتی دارند.
زن بایستی دادخواست اجرت المثل ایام زوجیت را به طرفیت ورثه شوهر متوفی تنظیم نماید که این دادخواست در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد. از جمله دلایل اثباتی در این امر شهادت شهود به عنوان دلیلی محکم مطرح می شود و در کنار آن علم قاضی نیز می تواند مثبت ادعای زوجه در دریافت اجرت المثل ایام زوجیت باشد.
نکته
به صورت کلی چنانچه زن خواهان دریافت اجرت المثل ایام زوجیت باشد، دادگاه در مقام احراز صحت و سقم ادعای زوجه، بایستی توانایی مالی زوج را در نظر بگیرد و اساساً ارزیابی کند که آیا زوج می تواند مبلغ مربوطه به اجرت المثل را که توسط نظریه کارشناسی مطرح می شود، پرداخت نماید یا خیر.
زمانی که بهای استفاده از یک مال یا خدمات به وضوح در توافق و قرارداد طرفین مشخص شده باشد به آن اجرت المسمی گفته می شود. تفاوت اصلی اجرت المثل و اجرت المسمی در واقع در مشخص بودن یا نبودن میزان آن است. اجرت المسمی از قبل به وضوح و با توافق طرفین مشخص می شود ولی میزان اجرت المثل از قبل مشخص نبوده و اصولا کارشناس با بررسی اوضاع و احوال و همچنین بررسی موارد مشابه آن را تعیین می نماید.
نفقه یعنی هزینه های جاری زندگی جهت رفع نیاز های متعارف زن در تناسب با شأن و جایگاه اجتماعی او. وفق قانون مدنی شوهر در صورت تمکین زن همواره مکلف به پرداخت نفقه می باشد اما در خصوص پرداخت اجرت المثل باید حتما کاری توسط زن انجام شود آن هم به دستور شوهر و بدون قصد تبرع. اگر میزان آن در شروط مندرج در ضمن عقد تعیین نشده باشد، به هنگام مطالبه از سوی زوجه توسط کارشناس رسمی تعیین خواهد شد.
در این خصوص طلاق باید به درخواست مرد صورت بگیرد و چنانچه زوجه خواهان طلاق باشد مستحق اجرت المثل نخواهد بود. اگر طلاق به درخواست مرد و به دلیل تخلف زن از وظایف همسری همچون عدم تمکین و به دلیل سوء رفتار و اخلاق زوجه باشد، زن حق دریافت اجرت المثل را ندارد و دادگاه نیز در صورت احراز این موضوع، رأی به پرداخت صادر نخواهد کرد.
موسسه حقوقی وکیل الرعایا به وسیله وکلای مجرب،
دعاوی حقوقی شامل: دعاوی ملکی و املاک، رفع تصرف عدوانی، خلع ید، تخلیه، حکم جلب، وصول مطالبات، اام به سند، توقیف اموال دیگر دعاوی مربوطه.دعاوی خانوادگی شامل طلاق، طلاق توافقی، نفقه، عدم تمکین، حضانت، مهریه، فسخ نکاح و دیگر دعاوی مربوطه.دعاوی کیفری شامل خیانت در امانت، قتل، ضرب وجرح. جعل اسناد، استفاده از
درباره این سایت